Het klinkt paradoxaal maar niet alle schilderijen zijn schilderachtig. Door de contouren van een object met een harde lijn te benadrukken ontstaat bijvoorbeeld een beeld dat allerminst dat predicaat verdient. In de natuur neemt het menselijk oog een dergelijke lijn ook niet waar. Alleen in het geval van sterk kontrasterende kleuren (maximaal zwart-wit)ontwaart het oog beelden met een scherpe lijn.Overgangen worden dan hard. Maar als het oog het geheel van een landschap wil opnemen, vervagen lijnen en vloeien kleuren in elkaar over. Niet voor niets spreken we vaak over een schilderachtig landschap; een uitdrukking ontleend aan de schilderkunst.

 

De geabstraheerde landschappen of stadsgezichten van Annemarie Spijkerman zijn zonder uitzondering wél schilderachtig te noemen. Spijkerman neemt stad en land in zich op en vertaalt ze in evenwichtige composities van vlakken en kleuren. Dat wil niet zeggen dat elk reëel beeld wordt vermeden. Daklijnen keren bv regelmatig terug, contouren van huizen of heuvels blijven herkenbaar en verwijzen naar het onderwerp. Spijkerman presenteert haar schilderkunstige ervaringen, die in essentie bestaan uit impressies die het onderwerp nét niet loslaten. Vlakken, vormen en kleuren blijven diepte behouden; het perspektivisch patroon van landschap of stad blijft gehandhaafd maar tóch gaat het werk een eigen leven leiden.

 

Een goed voorbeeld is 'Novole' een doek van mediterrane helderheid. Op de voorgrond is een creme-witte muur herkenbaar. Deze volgt de baan van een halve ellips en gaat over in wat zich nog duidelijk laat herkennen als de massa van een huis. Al veel vager en minder duidelijk zijn de bruine schaduwen van daarachter gelegen woningen. Verschillende roden suggereren heuvels maar zijn dat allang niet meer. En dan, hoog op doek gesitueerd: twee heldere blauwen onderbroken door een dun turquoise lijntje. De horizon is bereikt, de zee achter de heuvels gaat over in de lucht....

 

Spijkerman speelt met licht en kleur een spel dat, getuige één van haar titels -“Vier veren val, mooie waterval”, een liedje van een tv serie voor kinderen uit de jaren zestig- met een haast kinderlijke vanzeldsprekendheid gespeeld wordt.

 

Ben Wagemaker- Leidsch Dagblad.